Το ποδήλατο, ένα παλιό μέσο μετακίνησης, έρχεται πάλι στο προσκήνιο. Και καλά κάνει, αφού είναι ο αποτελεσματικός, εναλλακτικός τρόπος μετακίνησης, που όχι μόνο βοηθάει στη μείωση εκπομπής ρύπων, αλλά συνδράμει και στον περιορισμό των κυκλοφοριακών προβλημάτων.
Στην Ελλάδα, τα πράγματα είναι ακόμα σε μεταβατικό στάδιο. Οι ποδηλάτες και οι σύλλογοι για την προώθηση του ποδηλάτου, που έχουν αναδυθεί τα τελευταία χρόνια, προσπαθούν ακόμα να πείσουν τους «αυτοκινητομανείς», τουλάχιστον, να μειώσουν τις μετακινήσεις τους με αυτοκίνητο.
Την προηγούμενη, μόλις, εβδομάδα, και με μεγάλη καθυστέρηση από τις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ο υπουργός Μεταφορών Κ. Χατζηδάκης ανακοίνωσε τη δημιουργία δύο ποδηλατοδρόμων στην πρωτεύουσα, συνολικού μήκους 21,4 χιλιομέτρων, που θα φέρει την Αθήνα λίγο πιο κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα και θα δώσει μία «ανάσα» στο επιβαρημένο περιβάλλον της πρωτεύουσας. Οι εξαγγελίες του επικροτήθηκαν από τις ελληνικές ποδηλατικές οργανώσεις που πάντως δεν παραλείπουν να τονίσουν ότι τα μέτρα δεν πρέπει να σταματήσουν εδώ. Ο διαδικτυακός τόπος podilates.gr φιλοξενεί τα αιτήματα πολιτών από 18 πόλεις της Ελλάδας που «απαιτούν» τη δημιουργία ασφαλών ποδηλατοδρόμων καθώς και χώρων στάθμευσης στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Υπογραμμίζουν ακόμα τις σοβαρές ελλείψεις του κώδικα οδικής κυκλοφορίας (ΚΟΚ) που δεν λαμβάνει υπόψη του τους ποδηλάτες ούτε προστατεύει και προωθεί τις μετακινήσεις τους.
Διαβάσαμε σε προχθεσινό άρθρο των «Νέων» (24 Ιουνίου 2008) για τις πόλεις-οάσεις των ποδηλατών. Φαίνεται πως ήδη κάποιες πόλεις έχουν αρχίσει να παίρνουν τα πρωτεία όχι μόνο στην καθημερινή άσκηση, αλλά και στην οικολογική μετακίνηση. Η Καρδίτσα, το Μεσολόγγι, η Λάρισα, η Κως και το Ρέθυμνο είναι οι «πρωτοπόροι στις ορθοπεταλιές», αυτοί που μας βγάζουν ασπροπρόσωπους.
Στο ίδιο άρθρο, διαβάζουμε για μία κάτοικο της Καρδίτσας, την κ. Φρόσω Παύλου, η οποία παρόλο που δουλεύει στο κέντρο και μένει 2,5 χιλιόμετρα από εκεί, δε χρησιμοποιεί αυτοκίνητο: «Μετακινούμαι καθημερινά με το ποδήλατό μου. Μάλιστα πολλές φορές κάνω έως 10 χιλιόμετρα με το ποδήλατο προκειμένου να φέρω σε πέρας τις καθημερινές μου δουλειές. Θα ήταν κουραστικό και ανώφελο να χρησιμοποιούσα αυτοκίνητο».
Η κ. Παύλου δεν είναι μία εξαίρεση στην πόλη της, η οποία χρησιμοποιεί ποδήλατο αντί για Ι.Χ. Σύμφωνα με μελέτη του Πολυτεχνείου, το 25% των μετακινήσεων στην Καρδίτσα γίνεται με το ποδήλατο. «Το ποδήλατο ήταν ανέκαθεν μέσα στη ζωή και στην καθημερινότητα των Καρδιτσιωτών. Είναι το πρώτο δώρο που παίρνουμε συνήθως σε μικρή ηλικία», λέει με νόημα η κ. Παύλου, δημοσιογράφος και μέλος της Ομάδας Πρωτοβουλίας για τη βιώσιμη κίνηση και το ποδήλατο στην Καρδίτσα.
Αυτό, όμως, που ώθησε τους κατοίκους της Καρδίτσας να αφήσουν τελικά το Ι.Χ. ήταν το δίκτυο ποδηλατόδρομων που κατασκευάστηκε από το δήμο το 2004. Σήμερα η Καρδίτσα διαθέτει 4 χιλιόμετρα ποδηλατόδρομων μέσα στην πόλη και έναν περιαστικό ποδηλατόδρομο μήκους 10 χιλιομέτρων.
Στην Καρδίτσα, το Μεσολόγγι, τη Λάρισα, την Κω, το Ρέθυμνο τα ποδήλατα είναι βασικό μέσο μετακίνησης εδώ και μία πενταετία. Αντίθετα, η Αθήνα αναμένεται να αποκτήσει τους πρώτους δύο ποδηλατόδρομους σε δύο χρόνια και ο ένας μάλιστα θα περνάει μέσα από πάρκα!
Ενδεικτικό της διαφορετικής νοοτροπίας που υπάρχει στην περιφέρεια για το ποδήλατο είναι ότι σε λίγο καιρό -εάν όλα πάνε καλά- θα είναι πραγματικότητα ο πρώτος ποδηλατόδρομος, μήκους 26 χιλιομέτρων, που θα ενώνει δύο πόλεις: την Καρδίτσα με τα Τρίκαλα. Οι δύο νομαρχίες έχουν απαντήσει θετικά στην πρόταση των ποδηλατών, ώστε παράλληλα με την κατασκευή του νέου οδικού άξονα να δημιουργηθεί και ένας ποδηλατικός.
Οι ποδηλατόδρομοι πέτυχαν στις παραπάνω πόλεις «διότι είναι μικρές, επίπεδες και με παράδοση στο ποδήλατο. Όταν έγιναν, λοιπόν, οι κατασκευές ποδηλατόδρομων ενθάρρυναν και τους παλιούς ποδηλάτες αλλά και όσους δεν χρησιμοποιούσαν το ποδήλατο», τονίζει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής του ΕΜΠ κ. Θάνος Βλαστός που έχει μελετήσει τη δημιουργία ποδηλατόδρομων σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Επιπλέον, βασικό ρόλο στην επιτυχία των ποδηλατόδρομων έπαιξε και το γεγονός, σημειώνει ο κ. Βλαστός, ότι πόλεις όπως η Καρδίτσα και το Μεσολόγγι δεν έχουν μεγάλους κυκλοφοριακούς φόρτους και οι αποστάσεις είναι μικρές.
Και οι μεγαλουπόλεις τι πρέπει να κάνουν για να μπει το ποδήλατο στη ζωή των κατοίκων; Ο καθηγητής είναι κατηγορηματικός: «Πρέπει η Πολιτεία και οι δήμοι να κάνουν γενναίες υποδομές.
Αν στην Καρδίτσα για παράδειγμα φτιάχτηκε ένα δίκτυο 5 χιλιομέτρων και είναι λειτουργικό, σε μία μεγάλη πόλη θα πρέπει να φτιαχτεί ένα δίκτυο 50 και πλέον χιλιομέτρων».
Το πείραμα της Κω
Η μεγαλύτερη ποδηλατούπολη στην Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει η πόλη της Κω. Ήδη έχουν μελετηθεί και κατασκευάζονται τμηματικά 40 χιλιόμετρα ποδηλατοδιαδρομής. «Πρόκειται για ένα κλειστό και ασφαλές δίκτυο ποδηλατόδρομων. Το ήδη κατασκευασμένο τμήμα του που καλύπτει το παραλιακό μέτωπο από το λιμάνι μέχρι την περιοχή Ψαλίδι είναι 12 χλμ. ποδηλατοδρόμος, διπλής κατεύθυνσης. Δηλαδή 24 χλμ. συνολικό μήκος ποδηλατοδιαδρομής και μάλιστα όλη κατά μήκος μιας υπέροχης παραλίας με ωραιότατη διαδρομή», λέει στα «ΝΕΑ» ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής των ΤΕΙ Αθήνας κ. Γιάννης Χρυσουλάκης που έχει αναλάβει τη μελέτη του δικτύου μαζί με τον συγκοινωνιολόγο κ. Δ. Δέλη.
Ο παραλιακός αυτός άξονας επεκτείνεται καθημερινά και θα περάσει δίπλα από το μεσαιωνικό κάστρο του νησιού, μέσα από το λιμάνι και θα συνεχίσει μέχρι την άκρη της πόλης. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε πρόσφατα και δόθηκε στην κυκλοφορία ένα άλλο σημαντικό τμήμα ποδηλατόδρομου το οποίο διέρχεται από το ιστορικό κέντρο της πόλης, προστατευμένο από φυτεμένα λουλούδια δεξιά και αριστερά. Όπως προσθέτει ο κ. Χρυσουλάκης, στόχος των υπευθύνων του δήμου είναι όλα τα σημαντικά αρχαιολογικά μνημεία του ιστορικού κέντρου της πόλης να συνδέονται μεταξύ τους με ποδηλατόδρομους (αρχαιολογικές ποδηλατοδιαδρομές).
Μεσολόγγι: 4.000 ποδηλάτες
Σε όαση για τους ποδηλάτες έχει μετατραπεί και η πόλη του Μεσολογγίου. Σε τέσσερις χιλιάδες υπολογίζονται οι πολίτες που χρησιμοποιούν το ποδήλατο για τις μετακινήσεις τους. Όχι και λίγοι εάν σκεφτεί κανείς ότι ο πληθυσμός της πόλης είναι 17.000. Οι υπεύθυνοι του δήμου εκμεταλλεύτηκαν το πιλοτικό πρόγραμμα του υπουργείου Μεταφορών πριν από μία επταετία αλλά και το γεγονός ότι η πόλη τους είναι επίπεδη. Έτσι, το 2002 κατασκευάστηκε ένας ποδηλατόδρομος μήκους 2,5 χιλιομέτρων μέσα στην πόλη. Διαθέτει όμως και περιαστικό 4 χιλιομέτρων και πλάτους 2,5 μ. που φτάνει στην παραλία.
Ρεκόρ παγκόσμιας παραγωγής: 130.000.000 ποδήλατα το 2007
Το ποδήλατο είναι η τελευταία τάση στην Ευρώπη
Σύμφωνα με τον οργανισμό Global Insight, η παγκόσμια παραγωγή ποδηλάτων φτάνει το 2007 τα 130 εκατομμύρια ποδήλατα, δηλαδή διπλάσιο αριθμό από αυτόν των αυτοκινήτων που διατέθηκαν στην αγορά.
Ο παγκόσμιος χάρτης των πόλεων των ποδηλάτων αποκτά, έτσι, νέα hot spots, ενώ τα παραδοσιακά ενδυναμώνουν τους δεσμούς τους με το οικολογικό δίτροχο. Στο Άμστερνταμ, την πόλη που αποτελεί το «όνειρο» ποδηλατιστή, όπως διαβάζουμε στον «Ελεύθερο Τύπο» (20.06.2008), οι κάτοικοι κάνουν το 55% των μετακινήσεών τους με ποδήλατα και η κυβέρνηση της χώρας πρόσφατα δεσμεύτηκε ότι θα ξοδέψει 160 εκατομμύρια δολάρια για να επεκτείνει το ήδη υπάρχον ποδηλατικό δίκτυο, να δημιουργήσει κατάλληλους χώρους στάθμευσης, αλλά και να λάβει μέτρα για την ασφάλεια των ποδηλάτων. Ταυτόχρονα, το νέο φορολογικό σύστημα της Ολλανδίας προβλέπει απαλλαγές της τάξης των 300 ευρώ ετησίως για όσους επιλέγουν να αφήνουν το αυτοκίνητό τους στο σπίτι και να μετακινούνται προς και από τη δουλειά τους χρησιμοποιώντας ποδήλατο. Δεύτερη στην ευρωπαϊκή κατάταξη χρήσης ποδηλάτων είναι η Δανία, εκεί όπου τα επίσημα στατιστικά ανεβάζουν σε ποσοστό 36% του κατοίκους που επιλέγουν καθημερινά τον οικολογικό αυτό τρόπο μετακίνησης.
Με στόχο να ενισχύσουν την οικο-τάση περισσότερες από δώδεκα ευρωπαϊκές πόλεις έθεσαν πρόσφατα σε λειτουργία προγράμματα δημοτικής μετακίνησης με ποδήλατα. Στο Παρίσι, κάτοικοι και επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να νοικιάσουν ποδήλατα από 1.452 διαφορετικούς σταθμούς, να κάνουν μία βόλτα ή να πάνε στη δουλειά τους και στη συνέχεια να το επιστρέψουν σε όποιον από τους σταθμούς τους βολεύει. Η πρωτοβουλία αυτή είχε τεράστια απήχηση στον κόσμο, πράγμα που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μόλις ένα χρόνο μετά την έναρξη του προγράμματος περισσότεροι από 10.000 Παριζιάνοι έχουν προμηθευτεί ετήσιες κάρτες διαδρομών, το κόστος των οποίων δεν ξεπερνά τα 40 ευρώ. Σύμφωνα με τα αρμόδια δημοτικά όργανα, τα 20.600 ποδήλατα που διατίθενται έχουν ήδη κάνει 4 εκατομμύρια διαδρομές ενώ υπολογίζουν ότι ο αριθμός αυτός σύντομα θα διπλασιαστεί. Αντίστοιχα προγράμματα υπάρχουν στο Όσλο, τη Βαρκελώνη και τις Βρυξέλλες ενώ μόλις πριν από ένα μήνα εγκαινιάστηκε ένα παρόμοιο δίκτυο στην Ουάσιγκτον των ΗΠΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου